Өвгөн Цог авдраасаа ооль гаргаж ирийг үзэж байна. Тэгээд хэлэв.
– Эмгэн чи усны гангийн таг эвдэрлээ гэдэг билүү? Ус гоожиж байна гэл үү? Түүний чинь засаж үзье. За нэг сайхан цай чанаад аль. Хэдэн аяга цай уугаад түүнийг чинь оролдъё гэв.
– Цай чанах нь яах вэ, чанасан цай байвал би ч уухаас буцахгүй сэн. Гал ноцоох нь төвөгтэй юм аа. Аргал чийгтэй. Миний энэ муу нүд, гал утаанд ойртохтой зэрэг хорсоно гэдэг нь ээ. Бэрийг ирэхийг хүлээе. Тэр ирээд цай чанах юм байгаа биз. Тэгэхэд нь гүзээнийхээ хэрээр уугаарай. Одоо чи гараад ган засаад орхи! Бэр маань, усанд яваад хамаг усаа цалгиулаад асгачихсан байна лээ.
– Хавар болох гэдэг ийм байдаг юм даа. Бие нүсрээд ердөө хөдөлж болохгүй юм. Бас цайгүй болохтой зэрэг гар бүр хөдлөхгүй, нүд ч бүрэлзээд байх юм гээд өвгөн Цог эвшээлгэж барьсан оолио цааш тавив.
Эмгэн Буниа “ёх ёх” гээд суниагаад гэнэт авхаалжтай болж:
– Үгүй та минь хавар боллоо. Хонь хургалах цаг ч боллоо. Цаг бас хүйтэн байна. Хурганы уут хийх хэрэгтэй. Тэгэхгүй бол хөдөө гарсан хурга осгож үхэж мэднэ гэсэнд хүү Доной бүхлээрээ унтаж байснаа сая сэрж:
– Юу гэнээ? гэж асуув. Эмгэн Буниа хэлсэн үгээ давтав.
– Нээрэн тийм. Хурганы уут хийх хэрэгтэй. Төл хүлээн авах бэлтгэл ажлыг сайн гүйцэтгэх хэрэгтэй гэж багийн дарга хэлж байдаг шүү. Хурганы уут чинь төл хүлээн авах бэлтгэлийн нэг чухал зүйл яах аргагүй мөн дөө. Ээжийн хэлдэг яах аргагүй зөв дөө.
– Зөвийг ч чамайг хэлэхээс урьд би мэдээд байна. Чамайг хийлцээд аль гэж байна шүү. Тэмээний ноос ээрч, хэдэн утас хийгээд бас уут оёлцоод аль. Миний нүд харахгүй болоод зүүгээ сүвлэж чадахгүй байна.
– Би уут эсгэж оёж ердөө үзээгүй юм даа. Загварыг нь сайн хэлүүлээд авбал би хийчхэж чадна гэж бодоод байдаг юм. Загварыг нь даанч мэдэхгүй юм даа. Тэгээд ч би одоо тийм юмаар оролдох завгүй байна. Хэдэн айлаар орж төл хүлээн авах бэлтгэлийг шалгаж зааварлах даалгаврыг багийн даргаас авсан юм. Тэгээд мордох санаатай байна.
– Тэгвэл чи өглөөний мордохгүй яасан хүн бэ? Чамайг үхтлээ унтсаар байтал одоо үдэш болох гэж байна шүү.
– Миний аргамжаатай морь байгаа биз ээжээ? Манай хүрэн морь намайг хазаарлах гэж очиход чоно харсан юм шиг дэвхцэх юм. Сүрмааг очиход номхон хонь шиг байх юм. Сүрмааг өдөр цайгаа уух гэж ирвэл морио бариулах гэсэн юм сан.
– Сүрмаа чинь, хонио сайн бэлчээрт хол хариулаад одоо өдөрт гэртээ ирж цай уухаа больсон шүү.
– Аа тийм үү, тэгвэл өглөөний надад хэлэхгүй яав даа?
– Хэлэх гэж, чи чинь өөрөө мэдэхгүй яасан юм бэ? Дандаа л хөгшин надаар юм бүгдийг хэлүүлж байх гэх юм. Өвгөн чи өнөө усны ган засах гэсэн яасан бэ? – гэхэд:
– Ёо ёо, ер нь миний толгой өвдөж байх шиг байна. Суман дээр очиж эмчид үзүүлье байз. Үгүй тэгээд гадагш гаръя гэхэд өмсөх бүтэн дээл байхгүй. Буниа чи миний хүрэн дээлд шинэ өнгө татаж өгнө гэсэн тэр яасан бэ?
– Яах юу байх вэ? Би оёё гэхэд нүд юм харахгүй байна. Чи намайг арван наймт шиг битгий санаад бай. Би тавийн цаад руу хэдийн орсон шүү. Ер нь нэг өдөр хонь хариул, тэгээд Сүрмааг гэрт нь суулга. Сүрмаагаар дээлдээ өнгө татуул гэж хэлэв.
– Заавал хөгшин надаар хонь хариулгах гэдэг нь юу вэ? Намайг зарж л байвал та нарын сэтгэл амардаг юм уу? Доной аа, чи нэг өдөр хонь хариулаад Сүрмааг гэрт нь суулгавал яадаг юм гэхэд Доной дуртай зөвшөөрч: